ખેરગામ ખાતે ધોરણ 1 અને 2 પ્રજ્ઞા શિક્ષકો માટે ત્રિ-દિવસીય તાલીમનું આયોજન
ખેરગામ તાલુકામાં તારીખ 2થી 4 જુલાઈ, 2025 દરમિયાન ધોરણ 1 અને 2ના શિક્ષકો માટે પ્રજ્ઞા અભિગમ આધારિત ત્રિ-દિવસીય તાલીમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ તાલીમમાં ખેરગામ તાલુકાની 52 શાળાઓના ધોરણ 1 અને 2 ભણાવતા પ્રજ્ઞા શિક્ષકોએ ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો હતો. આ તાલીમનો હેતુ શિક્ષકોને ગુજરાતી અને ગણિત વિષયોની અધ્યયન નિષ્પત્તિઓ, પ્રવૃત્તિ આધારિત શિક્ષણ અને નિપુણ ભારત અંતર્ગત શૈક્ષણિક સાધનોના ઉપયોગ વિશે સમજ આપવાનો હતો.
તાલીમનું સંચાલન અને ઉપસ્થિતિ
તાલીમનું સંચાલન વર્ગ સંચાલક તરીકે નિમિષાબેન આહીર દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. ત્રણેય દિવસ ખેરગામના બી.આર.સી. શ્રી વિજયભાઈ પટેલ અને પાટી ક્લસ્ટરના સી.આર.સી. ટીનાબેન પટેલ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. તજજ્ઞ મિત્રો તરીકે ભાવનાબેન એમ. પટેલ અને મહેન્દ્રભાઈ પટેલ દ્વારા ગુજરાતી અને ગણિત વિષયોની વિષયવસ્તુ અને વિવિધ શૈક્ષણિક પદ્ધતિઓની વિગતવાર સમજ આપવામાં આવી હતી.
તાલીમનું માળખું
પ્રત્યેક દિવસની શરૂઆત ધ્યાન અને પ્રાર્થનાથી કરવામાં આવી હતી, જેનાથી શિક્ષકોમાં સકારાત્મક ઊર્જાનો સંચાર થયો. તાલીમના ત્રણ દિવસની રૂપરેખા નીચે મુજબ હતી:
પ્રથમ દિવસ: 2 જુલાઈ, 2025
- પ્રશિક્ષણનો હેતુ અને સંકલ્પના: મહેન્દ્રભાઈ પટેલ દ્વારા પ્રજ્ઞા અભિગમના હેતુ અને તેની સંકલ્પના વિશે વિગતવાર સમજ આપવામાં આવી.
- શિક્ષક સાથીની ચર્ચા પત્રો: 30 ચર્ચા પત્રોની સમજ મહેન્દ્રભાઈ દ્વારા આપવામાં આવી, જેમાં પ્રજ્ઞા અભિગમના મુખ્ય પાસાંઓનો સમાવેશ થતો હતો.
- વર્ગ સહાયક સામગ્રી: નિમિષાબેન આહીર દ્વારા અધ્યયન સંપુટ, જાદુઈ પીટારા અને નિપુણ ભારતની સામગ્રીનો પરિચય આપવામાં આવ્યો.
- ગુજરાતી એકમ પરિચય: ભાવનાબેન પટેલ દ્વારા ગુજરાતી વિષયના એકમોનો પરિચય આપવામાં આવ્યો.
- દિન પ્રતિભાવ: નિમિષાબેન આહીર દ્વારા દિવસના અંતે પ્રતિભાવ લેવામાં આવ્યો, જેમાં શિક્ષકોના પ્રશ્નો અને અનુભવોની ચર્ચા થઈ.
બીજો દિવસ: 3 જુલાઈ, 2025
- આગલા દિવસનું વિહંગાવલોકન: મહેન્દ્રભાઈ પટેલ દ્વારા પ્રથમ દિવસની ચર્ચાઓનું પુનરાવર્તન કરવામાં આવ્યું.
- ગુજરાતી એકમોનું જૂથ નિદર્શન: ભાવનાબેન પટેલ દ્વારા ગુજરાતી વિષયના એકમોનું જૂથ નિદર્શન યોજાયું. આ માટે 8 ગ્રુપ રચવામાં આવ્યા, અને નીચે મુજબના એકમોની ફાળવણી કરવામાં આવી:
- ધોરણ 1 (ગુજરાતી):
- અજબ ગજબ
- વરસાદની મજા
- કાબર ચકલા કબુતર
- ઘર અને ગુફા
- ધોરણ 2 (ગુજરાતી):
- વાંસળી પાછળ આખું ગામ
- મેળાની મજા
- રમકડા જ રમકડા
- શાણા શાણા સસ્સારાણા
- વ્હાલા મારા ચાંદા મામા
- ધોરણ 1 (ગુજરાતી):
- ગણિત એકમોનું જૂથ નિદર્શન: કુલ 9 ગ્રુપ રચીને ગણિત વિષયના એકમોની ફાળવણી કરવામાં આવી:
- ધોરણ 1 (ગણિત):
- વાંદરા ટોળી
- શું લાંબું ?શું છે ગોળ?
- પક્ષીઓ
- પતંગિયાની પાસે
- હું ને મારા મિત્રો
- ધોરણ 2 (ગણિત):
- દરિયા કિનારે
- મજાના આકારો
- પેટર્ન
- પડછાયાની વાર્તા
- લીટીઓ સાથે રમત
- ધોરણ 1 (ગણિત):
- શૈક્ષણિક સાધનોનો ઉપયોગ: શિક્ષકોએ નિપુણ ભારત અંતર્ગત પૂરી પાડવામાં આવેલ શૈક્ષણિક સાધનોનો ઉપયોગ કર્યો અને સાથે સાથે જાતે પણ સાધનો તૈયાર કરીને પાઠ નિદર્શનમાં ઉપયોગ કર્યો. આ પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન “શું કરવાનું?”, “કેવી રીતે કરવાનું?” અને “શા માટે?” જેવા પ્રશ્નોને ધ્યાનમાં રાખીને કરવામાં આવ્યું હતું.
- દિન પ્રતિભાવ: નિમિષાબેન આહીર દ્વારા દિવસના અંતે પ્રતિભાવ લેવામાં આવ્યો.
ત્રીજો દિવસ: 4 જુલાઈ, 2025
- આગલા દિવસનું વિહંગાવલોકન: નિમિષાબેન આહીર દ્વારા બીજા દિવસની ચર્ચાઓનું પુનરાવર્તન કરવામાં આવ્યું.
- ગણિત એકમોનું જૂથ નિદર્શન: મહેન્દ્રભાઈ પટેલ દ્વારા ગણિતની અધ્યયન નિષ્પત્તિઓની સમજ આપવામાં આવી.
- પ્રગતિ રજિસ્ટર: નિમિષાબેન આહીર દ્વારા પ્રગતિ રજિસ્ટરની સમજ અને તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તે અંગે માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું.
- કાર્ય પ્રણાલી અને સપ્તરંગી શનિવાર: મહેન્દ્રભાઈ પટેલ દ્વારા આ વિષયો પર વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી.
- રમે તેની રમત અને ગીતમાલા: ભાવનાબેન પટેલ દ્વારા શિક્ષણમાં રમતો અને ગીતોના ઉપયોગ વિશે માહિતી આપવામાં આવી.
- NCF-SCF, આયોજન અને FAQ: નિમિષાબેન આહીર દ્વારા રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NCF) અને રાજ્ય શિક્ષણ નીતિ (SCF) આધારિત આયોજન અને FAQનો પ્રતિભાવ આપવામાં આવ્યો.
તાલીમનું મહત્વ
આ તાલીમ દ્વારા શિક્ષકોને પ્રજ્ઞા અભિગમની વ્યવહારિક સમજ, શૈક્ષણિક સાધનોનો ઉપયોગ અને પ્રવૃત્તિ આધારિત શિક્ષણની પદ્ધતિઓનું ઊંડાણપૂર્વકનું જ્ઞાન મળ્યું. શિક્ષકોએ જૂથ નિદર્શન દ્વારા વર્ગખંડમાં ઉપયોગી થઈ શકે તેવી કૌશલ્યો શીખ્યા, જેનાથી વિદ્યાર્થીઓના અધ્યયનને વધુ રસપ્રદ અને અસરકારક બનાવી શકાશે.
નિષ્કર્ષ
ખેરગામ ખાતે આયોજિત આ ત્રિ-દિવસીય તાલીમ શિક્ષકો માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થઈ. નિપુણ ભારત મિશન અને પ્રજ્ઞા અભિગમના લક્ષ્યોને સાકાર કરવા માટે આવી તાલીમો શિક્ષકોની ક્ષમતા વધારવામાં મદદરૂપ થશે. આ તાલીમે શિક્ષકોને નવી શૈક્ષણિક પદ્ધતિઓ અને સાધનોનો ઉપયોગ કરીને વિદ્યાર્થીઓના શિક્ષણને વધુ ગતિશીલ બનાવવા માટે પ્રેરણા આપી.
